veel gestelde vragen

Op deze pagina vind je antwoord op de meest gestelde vragen rondom CO₂-compensatie en het werk van FairClimateFund. Klik op een van de vragen om direct het antwoord te zien.

CO₂-compensatie

1Wat is CO 2-compensatie?

Bij CO₂-compensatie zorg je ervoor dat er, in ruil voor de CO₂-uitstoot die je veroorzaakt, ergens anders minder CO₂ wordt uitgestoten of CO₂ uit de lucht wordt gehaald. Daarmee compenseer je jouw CO₂-uitstoot. Er zijn verschillende manieren om jouw CO₂-uitstoot te compenseren, zoals bomen planten of investeren in projecten die zich richten op duurzame energie.

2Wat is een CO 2-credit of een carbon credit?

Een CO₂-credit is een verhandelbare eenheid die organisaties en individuen in staat stelt hun CO₂-uitstoot te compenseren door ergens anders CO₂-uitstoot te reduceren. Elke CO₂-credit vertegenwoordigt de reductie van één ton koolstofdioxide-equivalent (tCO₂e) uit de atmosfeer - ongeveer het maandelijkse energieverbruik van een gemiddeld Nederlands huishouden. Nadat je jouw CO₂-uitstoot hebt verminderd, kun je jouw rest CO₂-uitstoot compenseren door het kopen van CO₂-credits of carbon credits en word je CO₂-neutraal.

3Waarom zou ik streven naar CO₂-neutraal?

Door je CO₂-uitstoot te reduceren, lever je een bijdrage aan het klimaat en help je mee de temperatuurstijging op aarde te beperken. Je vermindert eerst jouw CO₂-uitstoot en compenseert onvermijdelijke CO₂-uitstoot. Daarnaast reduceer je niet alleen de CO₂-uitstoot in de wereld, maar bij sommige projecten draag je ook bij aan betere leefomstandigheden voor mensen in ontwikkelingslanden die het meest kwetsbaar zijn voor de gevolgen van klimaatverandering.

4Hoe zit het met andere broeikasgassen?

In de berekeningen van het aantal tonnen CO₂ gaan wij altijd uit van CO₂e. CO₂e is een afkorting voor “koolstofdioxide-equivalenten”. Het is een manier om de emissie van diverse broeikasgassen met elkaar te vergelijken op basis van hun ‘global warming potential’ oftewel GWP. CO₂e vergelijkt over een periode van 100 jaar hoeveel CO₂e nodig zou zijn om dezelfde bijdrage aan de opwarming van de aarde te geven als het betreffende broeikasgas, en geeft dus de bijdrage aan de opwarming van de aarde weer voor het betreffende broeikasgas. Methaan is bijvoorbeeld een sterker broeikasgas (tot 25 maal meer) ten opzichte van CO₂. FairClimateFund houdt door met CO₂e waarden te rekenen ook rekening met de uitstoot van andere broeikasgassen.

5Wat is het verschil tussen energieneutraal, CO 2-neutraal en klimaatneutraal?

Klimaatneutraal, energieneutraal of CO₂-neutraal zijn termen die veel door elkaar gebruikt worden, maar wat is nu eigenlijk het verschil. Energieneutraal wil bijvoorbeeld zeggen dat alle energie die gebruikt wordt, duurzaam wordt opgewekt. CO₂-neutraal geeft aan dat er bij een proces of product geen CO₂ vrijkomt en daardoor geen negatief effect heeft op klimaatverandering. De term klimaatneutraal wordt meestal gebruikt om aan te duiden dat er tijdens een proces helemaal geen broeikasgassen meer worden uitgestoten. FairClimateFund gebruikt de term klimaatneutraal net als veel experts liever niet, omdat veel meer processen en stoffen van invloed zijn op ons klimaat en het klimaat niet beheersbaar is.

CO₂-credits kopen

6Hoe koop ik CO 2-credits?

Nadat je hebt uitgerekend hoeveel CO₂ je uitstoot via een CO2-calculator, kun je CO₂-credits kopen. Particulieren en midden- en kleinbedrijven kunnen CO₂-credits kopen via de website van FairClimateFund. Bedrijven met een grote CO₂-voetafdruk en/of evenementen die hulp willen met het berekenen van hun CO₂-voetafdruk kunnen contact met ons opnemen. Na betaling van de CO₂-credits ontvang je een certificaat met een uniek registratienummer. De credits die je gekocht hebt worden in het register geannuleerd en kunnen niet meer gebruikt worden door iemand anders, compensatie is daarmee een feit.

7Waarom varieren de prijzen van CO 2-credits zoveel?

Ten eerste zijn er heel veel verschillende type projecten die CO₂-credits genereren, zoals projecten die zich richten op schoner koken, windenergie of herbebossing. Daarnaast spelen zaken als de locatie, grootte en kwaliteit van het project een grote rol. Meer informatie hierover kun je hier vinden: goldstandard.org/blog-item/carbon-pricing-why-do-prices-vary-project-type

Tenslotte zijn prijzen afhankelijk van het prijsmodel waarmee gewerkt wordt. Zo kunnen prijzen gebaseerd worden op de marktwerking, dus primair aangedreven door vraag en aanbod, ongeacht de implicaties voor het project in termen van levensvatbaarheid op lange termijn. De meeste prijzen van CO₂-credits zijn hierop gebaseerd. Een duurzamer model is gebaseerd op de kostprijs van het project. Dit model berekent een minimumprijs die ervoor zorgt dat de kosten van het project worden gedekt wat ten goede komt aan de duurzaamheid van het project. De Fairtrade gecertificeerde projecten van FairClimateFund zijn hierop gebaseerd. Meer informatie over de verschillende prijsmodellen kunt u hier vinden:
goldstandard.org/blog-item/carbon-pricing-what-carbon-credit-worth

8Welke emissiefactoren gebruiken jullie voor de CO 2-calculator op jullie website?

Om discussie en verwarring over CO₂-emissiefactoren te voorkomen, hebben SKAO, Stimular, Connekt, Milieu Centraal en de Rijksoverheid samen met diverse experts een uniforme lijst opgesteld. Voor het merendeel van de berekeningen van onze CO₂-calculator maken wij gebruik van deze uniforme emissiefactoren, zie www.co2emissiefactoren.nl.

De berekening van de CO₂-voetafdruk van vliegreizen is echter complexer. De hiervoor genoemde lijst met emissiefactoren is bijvoorbeeld onduidelijk over het exacte verschil tussen reisklassen, gebruikte stralingsfactor en de geldigheid van deze waarden. Het Department for Business, Energy & Industrial Strategy (BEIS) van de Britse regering heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de emissiefactoren voor vliegreizen en hierover gerapporteerd op deze website. Wij hebben gekozen om gebruik te maken van deze gegevens, omdat ze goed onderbouwd zijn door BEIS in uitgebreide rapporten en rekening houden met meerdere factoren, zoals verschillende reisklassen, afstanden, stralingsfactor, opstijgen, landen, eventueel oponthoud en niet-directe routes door bijvoorbeeld weersomstandigheden.

Over FairClimateFund

9Wie is FairClimateFund?

FairClimateFund is een besloten vennootschap (BV) zonder winstoogmerk ofwel een sociale onderneming. We zijn in 2009 opgericht door de Stichting ICCO, een internationale ontwikkelingsorganisatie in Utrecht. Per 2021 is ICCO gefuseerd met Cordaid. De organisaties gaan verder onder de naam: Cordaid.

FairClimateFund streeft naar een eerlijk klimaat: een wereld waarin degenen die het meest bijdragen aan klimaatverandering investeren in projecten voor CO₂-reductie. Deze projecten met een grote sociale impact, die voldoen aan de eisen van de Gold Standard en/of de Fairtrade Climate Standard, komen ten goede aan mensen die het meest kwetsbaar zijn voor de gevolgen van klimaatverandering.

Ons doel is om vóór 2025 - samen met onze partners - schonere kookoplossingen te bieden voor een half miljoen mensen en een half miljoen bomen te planten, waarmee een miljoen ton CO₂ gereduceerd wordt.

10Wat doet FairClimateFund?

Samen met onze partners financieren en implementeren wij klimaatprojecten. Wij concentreren ons op de introductie van schonere kookmethoden en het planten van bomen. Deze klimaatprojecten leiden tot minder CO₂-uitstoot, bescherming van bomen en betere levensomstandigheden voor mensen in ontwikkelingslanden.

Onze projecten zijn Gold Standard en/of Fairtrade gecertificeerd. Wij verkopen de CO₂-credits tegen een eerlijke prijs aan particulieren en bedrijven in westerse landen die de CO₂-uitstoot willen compenseren die ze (nog) niet kunnen verminderen.

De inkomsten van de CO₂-credits dekken de kosten van het project. Lokale huishoudens betalen hun kooktoestellen af met de CO₂-credits die ze produceren en ze ontvangen een Fairtrade premie die wordt geïnvesteerd in activiteiten op het gebied van klimaatadaptatie.

Fairtrade CO₂-credits en additionaliteit

11Wat zijn Fairtrade CO 2-credits?

CO₂-credits afkomstig van Gold Standard projecten die daarnaast ook gecertificeerd zijn volgens de Fairtrade Climate Standard. De Fairtrade Climate Standard is ontwikkeld door Fairtrade International in samenwerking met Gold Standard.

In deze projecten die gebaseerd zijn op Fairtrade principes spelen lokale gemeenschappen een actieve rol en zijn zelf eigenaar van het project en de CO₂-credits. Een minimumprijs verzekert dat de kosten van het project gedekt zijn en producenten ontvangen een Fairtrade premie voor elke verkochte credit. Deze opbrengst investeren zij in aanpassingen die hen beter bestand maken tegen klimaatverandering.

Kopers van Fairtrade CO₂-credits moeten bovendien kunnen laten zien dat zij maatregelen nemen om ook zelf CO₂ te reduceren. De keuze is dus niet reduceren versus compenseren, maar reduceren én compenseren.

12Wat is de Fairtrade minimumprijs voor CO 2-credits?

CO₂-reductieprojecten zijn, naast de inkomsten uit de verkoop van CO₂-credits, meestal afhankelijk van andere inkomstenbronnen (bijv. donaties). De CO₂-credits worden dan verkocht voor een prijs die niet voldoende is om de werkelijke kosten van het project te dekken.

Fairtrade International heeft, afhankelijk van het type project, een minimumprijs ingesteld per ingekochte credit. Deze prijzen zijn ontwikkeld met behulp van een model dat rekening houdt met de werkelijke kosten van het produceren van een CO₂-credit, vergelijkbaar met de manier waarop Fairtrade minimumprijzen worden berekend voor alle andere grondstoffen. De koper van de CO₂-credits kan hierdoor daadwerkelijk de credits ‘claimen’ voor de gerealiseerde CO₂-reductie. De additionaliteit van de compensatie is gegarandeerd.

De minimumprijs voor CO₂-compensaties is nu vastgesteld op €13 (US $14,10) voor boomaanplantprojecten, €8,20 (US $8,90) voor energie-efficiëntieprojecten en €8,10 (US $ 8,90) voor projecten op het gebied van hernieuwbare energie.

13Wat zijn de voordelen van Fairtrade CO 2-credits voor lokale gemeenschappen?

De Fairtrade Climate Standard waar onze projecten aan voldoen, biedt de lokale gemeenschapsorganisaties verschillende voordelen:

• De mensen zijn nauw betrokken bij de projectorganisatie en…
• …zelf eigenaar van de carbon credits die zij produceren.
• Zij krijgen een minimumprijs voor de credits waarmee alle kosten van het project gedekt worden.
• Bovendien ontvangen ze een Fairtrade premie waarmee geïnvesteerd wordt in de weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Zo worden er in onze projecten trainingen gegeven om het bewustzijn over klimaatverandering te vergroten. Maar er worden bijvoorbeeld ook moestuinen en zaadbanken aangelegd om het dieet te verbeteren en schaduwbomen geplant om de gewassen te beschermen.

Projecten van FairClimateFund

14Hoe betrouwbaar zijn de projecten van FairClimateFund?

Onze projecten genereren Fairtrade en/of Gold Standard Carbon Credits. Gold Standard garandeert de additionaliteit van het project en de voordelen voor de lokale gemeenschappen en het milieu. De Fairtrade-certificering garandeert dat er een eerlijke prijs wordt betaald voor de CO₂-credits die ervoor zorgt dat de kosten van het project gedekt zijn. Dit komt ten goede aan de duurzaamheid van het project. Bovendien ontvangen huishoudens een extra Fairtrade premie die geïnvesteerd wordt in activiteiten op het gebied van klimaatadaptatie om de meest kwetsbare boerengemeenschappen te helpen versterken.

15Wat houdt “Gold Standard” in?

Gold Standard is een keurmerk voor CO₂-credits. Het is op dit moment de strengste standaard voor CO₂-credits. Men controleert de CO₂-reductie van de klimaatprojecten en kijkt na of deze reductie niet ook zonder het project was gebeurd (additionaliteit). Ook wordt er gekeken of de lokale gemeenschappen voldoende betrokken worden bij het project, er geen negatieve milieueffecten zijn en of de lokale huishoudens er sociaaleconomisch beter van worden.

16Maken jullie voor de cookstoveprojecten gebruik van laboratoriumtesten?

Bij cookstoveprojecten is het natuurlijk van belang dat de kooktoestellen zoveel mogelijk gebruikt worden door de lokale huishoudens. Om dat te bevorderen is het ontwerp van de kooktoestellen zoveel mogelijk afgestemd om de behoeftes van de eindgebruikers. Ook krijgen eindgebruikers in onze projecten twee kooktoestellen in plaats van één, om het gebruik van open vuur zoveel mogelijk te ontmoedigen. Het gebruik en de efficiëntie wordt vervolgens op verschillende manieren getest en daarbij wordt uitgegaan van de meest conservatieve waardes.

Bij de start van het project “Betere cookstoves voor vrouwen” in India is bijvoorbeeld gebruik gemaakt van een Water Boiling Test (WBT). De Water Boiling Test (WBT) vond plaats in een laboratorium en werd gebruikt om te meten hoe efficiënt het kooktoestel brandstof (bv. hout) gebruikt om water in een kookpot te verwarmen en hoeveel uitstoot tijdens het koken werd geproduceerd. Hiermee werd dus een inschatting gemaakt van de te verwachten efficiëntie van de kooktoestellen. Tevens is er een maximale levensduur van 5 jaar van de kooktoestellen vastgesteld met een jaarlijks afnemende efficiëntie. De Water Boiling Test wordt iedere monitoringsperiode herhaald. De testen worden dan in het veld afgenomen waarbij kooktoestellen van een representatieve leeftijd worden gebruikt.
Tenslotte worden alle gebruikers maandelijks bezocht door zogenoemde Village Workers die het gebruik van de kooktoestellen controleren. Huishoudens die gebruik maken van een traditioneel kooktoestel worden geregistreerd en afgetrokken van de totale besparingen. Deze intensieve monitoring en begeleiding door Village Workers zorgt voor een optimaal gebruik van de kooktoestellen.
Het project "Cookstoves voor koffieboeren" in Ethiopië werkt met zogenoemde Kitchen Performance Testen (KPT). Hierbij wordt het kookgedrag van een representatieve groep huishoudens gedurende een week gemonitord in het veld, zodat het houtverbruik gemeten kan worden.

Alle genoemde testen worden volgens de strikte eisen van Gold Standard uitgevoerd en geen een test geeft per definitie betere resultaten.

17Wat zijn de Sustainable Development Goals?

In 2015 zijn de Sustainable Development Goals (SDG's) door de Verenigde Naties vastgesteld als nieuwe mondiale duurzame ontwikkelingsagenda. Deze moeten een eind maken aan armoede, ongelijkheid en klimaatverandering in 2030. Onze projecten dragen bij aan een aantal van deze SDG's. Op de webpagina van onze projecten staat vermeld aan welke duurzame ontwikkelingsdoelen de projecten bijdragen.

18Hoe kan ik zien waar ik het verschil maak?

Iedereen die via het FairClimateFund CO₂-credits koopt, krijgt een certificaat met een uniek nummer. Hierop staat aangegeven met welk project, volgens welke standaard en waar de CO₂-credits geproduceerd zijn, maar ook wat de impact van uw CO₂-compensatie is. Op onze website kunt u meer over deze projecten terugvinden. U kunt informatie lezen en foto’s en filmpjes kijken over het leven van de lokale huishoudens en de voordelen die het project voor hun oplevert.

19Is FairClimateFund geinteresseerd in nieuwe projecten of partners?

FairClimateFund is altijd geïnteresseerd in nieuwe projecten en partners. We steunen alleen projecten waarbij betrouwbare CO₂-credits geproduceerd worden, bij voorkeur met Gold Standard en Fairtrade certificering. Er moet voldoende lokale capaciteit en inbreng zijn om het project goed te runnen en de afnemers inzicht te kunnen geven in de lokale impact van het project. Neem contact met ons op voor meer informatie.