cop26: een succes of een mislukking

Terug in Nederland vanuit Glasgow maakte ik de balans op en realiseerde ik me het ware belang van de uitkomsten van de 26e UN Climate Change Conference (COP26). De conferentie wordt gezien als een van de belangrijkste diplomatieke bijeenkomsten in de geschiedenis. Onze toekomst staat op het spel.

Het recente rapport dat in augustus 2021 door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is uitgebracht, geeft nieuwe schattingen van meer dan 1,5°C in de komende decennia. Het stelt dat, tenzij er onmiddellijke, snelle en grootschalige verminderingen van de uitstoot van broeikasgassen zijn, het beperken van de opwarming van de aarde tot 1,5 ° C of zelfs 2 ° C onbereikbaar zal zijn.

Oneerlijk
Klimaatverandering treft ons allemaal, maar mensen in ontwikkelingslanden zijn veel kwetsbaarder voor de gevolgen ervan. Het is ongelooflijk oneerlijk dat zij meer lijden dan wij, in het Westen, terwijl wij grotendeels verantwoordelijk zijn voor klimaatverandering. Daarom hebben Cordaid en dochteronderneming FairClimateFund tijdens COP26 campagne gevoerd voor eerlijke klimaatfinanciering en een eerlijke zero-carbon economie.

Geen tijd meer voor ‘bla, bla, bla’. We hebben nu actie nodig om het ergste te voorkomen en onze toekomst veilig te stellen. En om klimaatrechtvaardigheid te bereiken.

Eerlijke klimaatfinanciering betekent dat rijke landen financieel bijdragen aan landen in het zuiden die het meest worden getroffen door klimaatverandering om mitigatie en klimaatadaptatie te ondersteunen. Deze financiering moet gemakkelijker beschikbaar komen en er moet ook meer geld worden besteed aan programma's voor aanpassing aan de klimaatverandering, verlies en schade, wat gaat over de vernietiging die al plaatsvindt in ontwikkelingslanden door de klimaatcrisis.

Rijke landen weigeren drastische maatregelen
Tot dusver hebben rijke landen hun belofte om 100 miljard dollar per jaar beschikbaar te stellen aan landen in het zuiden echter niet waargemaakt om hen te helpen hun klimaatdoelstellingen te halen en de negatieve gevolgen van klimaatverandering het hoofd te bieden. Ook is de oproep aan de rijke landen om hun inspanningen te verdubbelen aan het begin van COP26 niet toegekend. Het heeft geen uitleg nodig dat veel ontwikkelingslanden zeer teleurgesteld zijn. Greta Thunberg ging zelfs zo ver om te zeggen dat COP26 een mislukking was.

"De COP is veranderd in een PR-evenement, waar leiders mooie toespraken houden en mooie toezeggingen en doelen aankondigen, terwijl achter de schermen regeringen van de Global North-landen nog steeds weigeren om drastische klimaatactie te ondernemen", zegt Thunberg.

Nu we hebben geconcludeerd dat de toezeggingen die tijdens COP26 zijn gedaan niet voldoende zijn, is een andere grote vraag of de toezeggingen die zijn gedaan tot actie leiden? Zo zei executive vice-president van de Europese Commissie Frans Timmermans dat ontwikkelde landen de internationale klimaatfinanciering moeten opschalen. Daarom heeft de Europese Commissie 100 miljoen euro extra uit de EU-begroting toegezegd aan het Adaptatiefonds om ontwikkelingslanden te ondersteunen. Laten we hopen dat ze hun geld op hun plaats zetten. En dat anderen zullen volgen.

A Fair Race to Net-Zero
FairClimateFund voerde ook campagne voor een 'Fair Race to Net-Zero'. We spraken over dit onderwerp tijdens evenementen in het Duits en Colombiaans Paviljoen en tijdens een side-event in de zogenaamde Blue Zone van COP26. In de Blauwe Zone vinden de belangrijkste onderhandelingen tussen wereldleiders plaats. Een 'Fair Race to Net-Zero' heeft als doel ervoor te zorgen dat een overgang naar een net-zero carbon economie eerlijk, inclusief en gendergericht is en dat mensen in de meest kwetsbare regio's niet over het hoofd worden gezien.

Carbon markten zijn essentieel om de nodige CO2-financiering van de particuliere sector te krijgen om mitigatie- en aanpassingsactiviteiten in landen in het mondiale zuiden te ondersteunen.

De mensen aan de basis van de waardeketen profiteren echter het minst. Vaak bereikt CO2-financiering niet de kleine boeren of huishoudens met een laag inkomen onderaan de piramide, terwijl ze juist van vitaal belang zijn voor de CO2-reductie.

De druk van grote bedrijven om laaggeprijsde CO2-credits te verstrekken, resulteert in een beperkt aandeel in de CO2-inkomsten voor degenen met de minste onderhandelingspositie. Sinds de Paris Agreement zijn er twee initiatieven ontstaan die hebben geleid tot meer eerlijkheid en inclusiviteit op de vrijwillige Carbonmarkt. Een daarvan is de Fairtrade Climate Standard en de andere is de W+ Standard die zich richt op de empowerment van vrouwen en fondsen rechtstreeks naar vrouwen kanaliseert.

Geen tijd meer voor bla, bla, bla
Als ik terugdenk aan COP26, voel ik dezelfde teleurstelling als Greta en zoveel anderen. Maar er waren een paar successen. Allereerst kreeg de campagne voor eerlijke klimaatfinanciering en een eerlijke CO2 vrije economie veel aandacht tijdens COP26, wat goed is. Er is echter nog veel te winnen, dus we zullen ons blijven inspannen om het gesprek in binnen- en buitenland gaande te houden.

Verder waren er enkele successen op COP26 met toezeggingen om de ontbossing een halt toe te roepen en de methaanemissies te verminderen. De belofte om steenkool en fossiele brandstoffen geleidelijk af te bouwen was een bescheiden stap in de goede richting. Natuurlijk hadden we gehoopt dat leiders van rijke – en vervuilende – landen een moediger besluit zouden hebben genomen om steenkool helemaal uit te faseren.

Nu ligt de clou in de opvolging en implementatie. Iets wat wij, en de rest van de wereld, nauwlettend in de gaten zullen houden. Geen tijd meer voor ‘bla, bla, bla’. We hebben nu actie nodig om het ergste te voorkomen en onze toekomst veilig te stellen. En om klimaatrechtvaardigheid te bereiken.

Linda Lap, Manager Marketing & Communicatie FairClimateFund